Nederland, Leiden: Museum De Lakenhal - tentoonstellingen
zoeken:
- Nederland
- Zuid Holland
- Leiden

externe links:
- Lakenhal
- Wikipedia



Collectie presentatie: Rembrandt & De Gouden Eeuw
(20 juni 2019 - 3 oktober 2019)
Het themajaar ‘Rembrandt en de Gouden Eeuw’ is in volle gang. Twee schilderijen van Rembrandt worden getoond naast werken van beroemde tijdgenoten uit onze eigen verzameling als Jan Lievens, Jan van Goyen, Jan Steen en Gerrit Dou. De twee werken uit de jonge jaren van Rembrandt van Rijn zijn ‘De Brillenverkoper’ (ca. 1624), het vroegst bekende schilderij van de meester dat slechts enkele jaren geleden werd aangekocht, en het ‘Historiestuk met zelfportret van de schilder’ (1626) dat afgelopen jaar in het Rijksmuseum werd gerestaureerd.
Leiden als bakermat van De Gouden Eeuw
In de vroege 17de eeuw werken in Leiden uiteenlopende schilders die elk van cruciaal belang zouden blijken voor de Hollandse schilderkunst van de Gouden Eeuw. De jonge Rembrandt en Jan Lievens werken in de eerste jaren van hun kunstenaarschap nauw samen en leggen in hun Leidse jaren het fundament voor een oeuvre van mondiale betekenis. Zowel in schilderijen als in grafiek profileren zij zich steeds als experimenterende, zoekende kunstenaars van het eerste uur. In dezelfde jaren ontwikkelen Jan van Goyen en de zeeschilder Jan Porcellis zich als pioniers van de Hollandse landschapsschilderkunst. Ook krijgt Leiden bekendheid door schilders als Jan Davidsz. de Heem en David Bailly die zich toeleggen op de vanitas-stillevens waarin de idee van vergankelijkheid centraal staat. Van deze grootmeesters zijn topstukken te bewonderen in de presentatie.
Rembrandt & de Leidse fijnschilders
Gerrit Dou is de belangrijkste leerling van Rembrandt, die zich na het vertrek van zijn leermeester naar Amsterdam in 1632 toelegt op uiterst verfijnd geschilderde kabinetstukjes van klein formaat. Hij liet zich inspireren door Rembrandt en ontwikkelde zich door tot de grondlegger van de zogenoemde Leidse fijnschilders die, anders dan Rembrandt of Vermeer, in hun dagen een internationale reputatie wisten te vergaren. Het werk van fijnschilders als Frans van Mieris, Pieter van Slingelandt of Godfried Schalcken mocht in geen verzameling van vorstelijke allure ontbreken. De verzameling fijnschilders in Museum De Lakenhal is de laatste jaren uitgegroeid tot een van de belangrijkste in zijn soort.
Uitgelicht
De vroegst bekende werken van Rembrandt staan centraal in de presentatie waaronder Brillenverkoper (link) uit ca. 1624 en  Historiestuk met zelfportret van de schilder (link uit 1626. Brillenverkoper behoort tot een serie van vijf zintuigen die Rembrandt rond zijn zeventiende jaar schilderde. Hoewel Rembrandt hier nog zichtbaar experimenteert met techniek en perspectief loopt het in aandacht voor clair-obscur en virtuositeit in penseelstreek vooruit op het latere werk waarmee Rembrandt beroemd zou worden. In Historiestuk met zelfportret van de schilder uit 1626 portretteert Rembrandt zichzelf als een van de eerste keren in een schilderij. Het historiestuk is in samenwerking met het Rijksmuseum in het atelier van het Amsterdamse museum gerestaureerd waardoor Rembrandts kleurpalet weer straalt als ooit tevoren.
Late Gouden Eeuw
De Leidse schilderkunst van de late Gouden Eeuw wordt gekenmerkt door enerzijds een expressief realisme en anderzijds classicistische deftigheid. Van het eerste zijn de in Leiden werkzame schilder Jan Steen en de beeldhouwer Pieter Xavery de belangrijkste vertegenwoordigers. Hun werk vol speelse humor en volkse karikatuur mag zich nog steeds verheugen in grote populariteit bij een breed publiek. Jan Steen had, net als Rembrandt, de gewoonte om zelfportretten in zijn schilderijen op te nemen. Wellicht geïnspireerd op Rembrandt. In de presentatie zijn twee werken van Jan Steen te zien waarin hij zijn zelfportret verwerkt heeft; Bijbellezend paar (link zelfportret van de schilder met zijn echtgenote), ca. 1650 en De bestolen vioolspeler (link, ca. 1670-72). Jan Steen schuwde niet om zichzelf neer te zetten als een volkse karikatuur, zoals hier als een vioolspeler die bestolen wordt.
Bron: website van De Lakenhal.